جنبش دانشجویی (2)

سر قضیه ی کودتا و محاکمه نیروهای انقلابی و ملی، در حمایت از دولت مردمی، ملت و دانشجوها کار رو به اعتراض و تعطیلی کلاسا و پخش کردن اعلامیه و تظاهرات کشوندن. بطور کلی از 28مرداد 32 تا 16آذر همون سال اتفاقات زیادی افتاد؛ اما علت وقوع فاجعه خون بار 16 آذر این بود که.....

... سر قضیه ی کودتا و محاکمه نیروهای انقلابی و ملی، در حمایت از دولت مردمی، ملت و دانشجوها کار رو به اعتراض و تعطیلی کلاسا و پخش کردن اعلامیه و تظاهرات کشوندن. بطور کلی از 28مرداد 32 تا 16آذر همون سال اتفاقات زیادی افتاد؛ اما علت وقوع فاجعه خون بار 16 آذر این بود که.....

اوایل آذرماه از طرف دربار اعلامیه ای مبنی بر سفر نیکسون، معاون رئیس جمهور آمریکا به ایران، تو روز 18 آذر، صادر شد.

دانشجوها، روز 14ام و 15ام آذر، تظاهرات راه انداختن و روز دوم گسترده تر از روز قبل بود؛ اما روز 16ام، مامورا برای زهرچشم گرفتن از دانشجوها، و آروم کردن جو برای ورود نیکسون، به دانشجوهای دانشکده فنی تهران هجوم بردند و با تیراندازی و سرنیزهاشون، به جون دانشجوهای بی گناه افتادن و تو همین درگیری ها، 3 دانشجو به نام های : "مهدی شریعت رضوی"، "مصطفی بزرگ نیا" و نفر سوم "احمد قند چی" ( درحالیکه به شدت مجروح بود، با امتناع بیمارستان دولت از درمانش، بعد از 24 ساعت تحمل درد ) مظلومانه به شهادت رسیدند.

بالاخره نیکسون به تهران اومد و توی همون دانشکده فنی که آغشته به خون دانشجوها بود، دکترای افتخاری حقوق دریافت کرد.

اما اهمیت این روز صرفا به این دلیله که دانشجوها بر خلاف بسیاری از سیاسیون و روشنفکرای راست و چپ، که یا خودشون دستی توی کودتا داشتن، یا یا با دولت کودتا لینک شده بودن، مقابل "استبداد" و "استکبار"، یه تنه وایستادن و خونشونم تو این راه دادن! و به همین دلیل روز 16 آدر به نمادی از "آمریکا ستیزی" و "استکبار ستیزی" تبدیل شد.

ماجرای 15 خرداد 42، هم نشون دهنده ایستادگی دانشجوها برسر اعتقاداتشون و همسو بودنشون با بدنه جامعه بود؛ همینطور دانشجوها، تو دهه 50 و تحت رهبری فکری امام، به مردم پیوستند و تا پیروزی انقلاب پیش رفتن.

بعد از انقلاب، جنبش دانشجویی، آرمانهای خودش رو، توی آرمانهای انقلاب دید و بخاطر همین هم دانشجوها، تو همون ماه های اول پیروزی انقلاب، نهادهای مردمی مثل سپاه پاسداران و جهاد سازندگی و... تاسیس کردن.اما همینکه دانشجوها اومدن تا اتحادیه ی مرکزی انجمن رو بزنن، ماجرای تسخیر لانه پیش اومد و برنامه به مدت 444 روز به تاخیر افتاد.

بالاخره اتحادیه مرکزی، با توجه به سخن تاریخی امام در جمع انجمنی ها که فرمودند:" بروید تحکیم وحدت کنید"، در شهریور 59 و با عنوان "دفتر تحکیم وحدت"، تاسیس شد. تاسیس این دفتر، آغاز دومین دوره جنبش دانشجویان مسلمان بود. جنبش دانشجویی، تو ایام جنگ هم حضوری فعال داشت. اواسط دهه 60، دو جناح چپ و راست در کشور شکل گرفت که غالب اعضای انجمن اسلامی، با گرایش به جناح چپ سیاسی تا پایان جنگ، به فعالیت خودشون تو دانشگاها ادامه دادن. بعد جنگ، امام پیامی صادر کردن و سازماندهی جدید نیروهای انقلاب و تشکیل بسیج دانشجویی و طلاب رو ضروری اعلام کردن. بعد این پیام بسیج دانشجویی، اول تو دانشگاه امام صادق(علیه السلام) و بعد تو دانشگاهای دیگه کشور شکل گرفت.

یکی از آسیب های انجمن، اعلام حمایت از لیست جناح چپ، (بخاطر گرایششون به این جناح) تو دور سوم مجلس بود و تعداد کمی از اعضا که از لیست جریان مقابل حمایت می کردن، از انجمن خارج شدن که بعدها "جامعه اسلامی دانشجویان" از دل همین جریان اقلیت متولد شد. اما باشکست جریان چپ تو دور چهارم، انجمن هم دچار یه سیر افولی شد. از همین جاها بود که روند تغیر گفتمان انجمن(دفتر تحکیم) شکل گرفت و درواقع این دفتر به حیاط خلوت بازیهای سیاسی احزاب ، تبدیل شد. بعد از جنگ و تو دوران سازندگی گفتمان توجیه گرا، شده بود گفتمان غالب دانشجویی؛ یعنی به جای جواب پس دادن به نقدها و مطالبات، همه چیو فقط توجیه می کردن. وجود شعار "مخالف هاشمی مخالف رهبر است، مخالف رهبری دشمن پیغمر است" تو اون دوران مصداق بارز این حرفه. اما یه دفه یه سری افراد که گماشته دولت سازندگی بودن، مثل سروش و مهاجرانی و حجاریان و عبدی و موسوی خوئینی ها، شروع کردن به نقد دولت. این عمل "عجیب" مورد پسند اکثر دانشجوهای انجمن که منتقد دولت بودن (اما امکان نقد نداشتن) قرار گرفت. نتیجه این تغیرات زیر پوستی، تبدیل شد به ایفای نقش اساسی دانشجوها تو ماجرای دوم خرداد 76 که سرآغاز پیاده نظامی و نردبون شدن دانشجوها برای به قدرت رسیدن احزاب بود.

دفتر تحکیم بخاطر رفتارهای متناقض با آرمانهاش و وابستگی به جریانهای سیاسی، دیگه مورد پسند بعضی از انجمن ها نبود و درنتیجه اون انجمن ها با یه سری دانشگاهای دیگه که از اول عضور دفتر نبودن و رو هم 18 تا دانشگاه میشدن، انجمن اسلامی مستقل دانشجویی رو تاسیس کردن و این سومین دوره جنبش دانشجویان مسلمان بود.الان اون 18 دانشگاه به 52 عدد رسیدن و صدور پیام امام خامنه ای به دانشجویان انجمن اسلامی مستقل تو سال 83 و 87 نشون میده که این تشکل در حال حرکت توی مسیر صحیح خودشه.

فاطمه شربتی